Thế giới Blockchain chào đón một tân binh mới. Blockchain SUI có những điểm khác biệt độc đáo hứa hẹn trở thành kẻ thách thức mới.

Khi Web3 tiếp tục phát triển, sự quan tâm đến blockchain không có dấu hiệu hạ nhiệt, tổng giá trị thị trường blockchain ước tính vào năm 2026 đạt 67 tỷ đô la. Do đó, nhiều nền tảng liên tục phát triển mới trong đó có SUI.
Nền tảng blockchain mới này có gì đặc biệt? cùng Oracoin tìm hiểu thêm về blockchain, triển vọng của nó, các tính năng chính cũng như mô hình tokenomic của dự án.
SUI Blockchain Là Gì?
SUI là một Blockchain Layer 1, cơ chế PoS. Được thiết kế để cung cấp thanh toán tức thì với băng thông cao, cho phép nhiều ứng dụng phi tập trung thế hệ tiếp theo chạy trên mạng lưới với độ trễ thấp.
Blockchain SUI là sản phẩm trí tuệ của Mysten Labs, một công ty nghiên cứu và phát triển được thành lập bởi các cựu chuyên viên cấp cao của Meta Novi Research, dùng kiến trúc ngôn ngữ lập trình chính là Diem blockchain và Move. Công ty định nghĩa lại môi trường Web3, cung ứng các giải pháp cao cấp, và chứng minh tại sao SUI có sức hút đối với các nhà phát triển và người sáng tạo nội dung thuộc nhiều chuyên ngành khác nhau.
Mysten Labs đã huy động được 300 triệu đô la trong vòng Series B, đây là bước tiến quan trọng giúp SUI tiếp tục phát triển.
Người đồng sáng lập và là CEO của Mysten, Evan Cheng đã nói về nền tảng blockchain SUI trong buổi sơ khai của dự án:
“Cơ sở hạ tầng Web3 hiện tại đang ở trong kỷ nguyên quay số (dial-up). Nó chậm, tốn kém, hạn chế về dung lượng, không an toàn và rất khó xây dựng. Với SUI, chúng tôi đang nỗ lực xây dựng một chuỗi khối có thể mở rộng theo nhu cầu và khuyến khích sự phát triển. Loại bỏ ứng dụng trung gian, cho phép người dùng liên kết các ứng dụng tích hợp và tương tác liền mạch với sản phẩm yêu thích của họ”.
Kiến Trúc Của SUI Là Gì?
Theo tài liệu kỹ thuật của SUI, nền tảng blockchain này bao gồm ba thành phần chính.
- Object. SUI sở hữu các đối tượng có thể lập trình, được tạo và quản lý bởi các smart contract của Move. Các đối tượng trong SUI cũng được phân loại là các data có thể thay đổi và không thể thay đổi.
- Transactions. Giao dịch ghi lại tất cả các thay đổi và được cập nhật trên sổ cái Sui.
- Validators. Toàn bộ mạng lưới SUI được quản lý bởi các trình xác nhận độc lập. Mỗi Validator đều chạy SUI software trên các máy tính riêng biệt. Một khía cạnh đáng chú ý khác là cơ chế đồng thuận SUI, bao gồm Narwhal và Bullshark hoặc Tusk.
Narwhal chịu trách nhiệm đảm bảo dữ liệu luôn trong tình trạng sẵn sàng và có thể đồng thuận.
Bullshark hoặc Tusk được sử dụng để chấp thuận việc lấy ra một dữ liệu đã được đặt.
SUI Explorer Là Gì Và Nó Cung Cấp Những Gì?
Được phát hành vào tháng 8 năm 2022, SUI Explorer là một công cụ dành riêng cho người dùng và nhà phát triển muốn xây dựng trên SUI. Mục đích chính của nó là:
- Lưu trữ và xử lý dữ liệu on-chain, số liệu hoạt động và hiệu suất.
- Cho phép xác minh và theo dõi tất cả nội dung và hợp đồng
- Phục vụ như một công cụ mạnh mẽ để kiểm tra và gỡ lỗi
- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển hợp đồng thông minh không có lỗi và mang lại tính năng độc nhất dành cho Move
Ngôn Ngữ Của SUI Là Gì?

Chuỗi khối Sui được viết bằng ngôn ngữ lập trình Move dựa trên Rust.
Move là một ngôn ngữ bytecode cho phép phát triển giao dịch tùy chỉnh mang tính logic và hợp đồng thông minh. Nó cho phép chia sẻ thư viện và các công cụ đủ tốt để hình thành cộng đồng nhà phát triển từ nhiều nền tảng blockchain khác nhau.
Move tập trung vào ý tưởng mang đến bảo mật và an toàn hơn, đồng thời tạo điều kiện chuyển đổi trơn tru từ Web2 sang Web3. Move được xem là ngôn ngữ mạnh mẽ trong việc giải quyết các vấn đề liên quan đến mã độc, lỗ hổng re-trancy và token giả mạo.
Ngoài ra, mô hình dữ liệu và hệ thống của Move hỗ trợ đồng thuận song song, điều này làm cho blockchain có tính mở rộng cao. Vào ngày 19 tháng 3 năm 2022, trình xác thực SUI đơn nhân chưa được tối ưu hóa chạy trên MacBook Pro 8 lõi M1 được tuyên bố có thể thực hiện và cam kết 120.000 giao dịch chuyển mã token (TPS) mỗi giây.
Các Tính Năng Và Lợi Ích Của Blockchain SUI Là Gì?
Theo nhà phát triển, SUI có một số tính năng kỹ thuật độc đáo, trong đó thú vị nhất là thực hiện giao dịch song song, trải nghiệm của nhà phát triển được đơn giản hóa, cách tiếp cận độc đáo về bảo mật và cách tiếp cận đối với các cải tiến UX dành cho các giải pháp Web3.
Thực hiện giao dịch song song
Bằng cách sử dụng Truyền phát nhất quán Byzantine, SUI có thể bỏ qua sự kiểm duyệt và song song thực hiện nhiều giao dịch độc lập, giảm thiểu độ trễ và tăng băng thông.
Ngoài ra, so với nhiều blockchain khác, nơi các giao dịch được xếp chồng lên nhau thành các khối truyền thống, SUI xác minh chúng một cách độc lập. Sau khi thực hiện thành công, mỗi giao dịch sẽ nhận được chứng chỉ cuối cùng đảm bảo rằng giao dịch đó không thể được hoàn tác.
Trải nghiệm nhà phát triển được đơn giản hóa
Ngôn ngữ lập trình Move của SUI đơn giản hóa trải nghiệm của nhà phát triển. Điều này có nghĩa là các lập trình viên viết ít mã hơn và ít mắc lỗi hơn trong các khái niệm cơ bản.
Một lợi thế lớn khác đối với các nhà phát triển SUI là blockchain triển khai hiệu quả đối với các đối tượng có thể định cấu hình hoặc NFT động có thể được cập nhật cho mỗi ứng dụng. Điều này góp phần vào nền kinh tế trong trò chơi và tạo ra phản hồi tốt hơn.
Một cách tiếp cận bảo mật duy nhất
So với nhiều blockchain khác, SUI không tập trung vào tính giả định đồng bộ mạnh mẽ của mạng lưới. Điều này cho phép nền tảng duy trì các thuộc tính bảo mật của nó ngay cả trong các điều kiện và tình huống mạng lưới bất lợi như mạng lưới bị phân tách hay các cuộc tấn công DoS.
Cải thiện trải nghiệm người dùng và các giải pháp Web3
Nhà phát triển SUI tuyên bố rằng Bộ phát triển SUI (SDK) cung cấp cho các kỹ sư một số công cụ cao cấp để giúp họ tạo ra UX hàng đầu trong không gian Web3.
Blockchain hứa hẹn sẽ tạo điều kiện cho sự phát triển của:
- DeFi on-chain và tài chính truyền thống (TradFi).
- Chương trình khách hàng thân thiết royalty và phần thưởng
- Trò chơi yêu cầu kỹ năng và logic kinh doanh
- Dịch vụ mã hóa nội dung
- Mạng truyền thông xã hội phi tập trung
- NFT có giá trị hơn và có thể mở rộng
Mô hình Tokenomic của SUI Blockchain: Những điều cần biết

Mô hình tokenomic SUI blockchain bao gồm ba đối tượng chính: user, SUI token holder và validator.
- User – Người dùng tạo các transaction gửi đến SUI để tạo, sửa đổi hoặc chuyển tài sản kỹ thuật số với các ứng dụng dựa trên hợp đồng thông minh phức tạp.
- SUI Token Holders – Chủ sở hữu mã token SUI có thể ủy quyền mã token của họ cho người xác thực (validator) và tham gia vào cơ chế bằng chứng cổ phần (WoS). Họ có thể tham gia quản trị nền tảng SUI.
- Validator – Xác thực xử lý và thực hiện giao dịch trên nền tảng SUI.
Các thành phần chính trong tài chính SUI là gì?
Mô hình tokenomics của Sui bao gồm năm thành phần cốt lõi. Đó là Token SUI, Phí gas, Quỹ lưu trữ, Cơ chế Proof of Stake và Bỏ phiếu on-chain.
Token SUI
Token SUI là tài sản gốc của blockchain SUI. Tổng nguồn cung SUI được giới hạn ở 10,000,000,000 token.
SUI thực hiện bốn chức năng:
- Staking để tham gia đồng thuận PoS
- Được sử dụng để trả phí gas, thực hiện các giao dịch và các hoạt động khác
- Nó được coi là một tài sản thanh khoản nền tảng cho toàn bộ nền kinh tế blockchain SUI.
- Cấp cho chủ sở hữu quyền tham gia biểu quyết trên chuỗi
Ngoài ra, Blockchain cung cấp Ví SUI, có thể được cài đặt như một tiện ích mở rộng của Google Chrome. Ví cho phép người dùng tạo địa chỉ và quản lý tài sản trên mạng.
Phí gas
Phí gas áp dụng cho các hoạt động trên mạng Sui. Một tính năng tuyệt vời của cơ chế phí gas của SUI là người dùng có thể trả tiền cho việc thực hiện và lưu trữ riêng biệt. Nó cũng cung cấp trải nghiệm người dùng hài lòng và giúp người dùng sử dụng giá tham chiếu như một điểm neo đáng tin cậy khi gửi giao dịch.
Quỹ Lưu Trữ Của Sui
Quỹ lưu trữ của Sui chịu trách nhiệm trả thưởng staking theo thời gian và hoàn trả cho những validator về chi phí lưu trữ trên chuỗi của dữ liệu. Thiết kế chặt chẽ của nền tảng đảm bảo rằng nó hoạt động bình thường mà không có nguy cơ hết tiền lưu trữ.
Cơ chế xác chứng cổ phần
Validator và người ủy quyền SUI có thể tận dụng cơ chế đồng thuận PoS để thu hút một cách có chọn lọc và thưởng cho người dùng vì hành vi trung thực của họ.
Trong một khoảng thời gian nhất định, các hoạt động được thực hiện bởi một nhóm validator nhất định, mỗi người sở hữu một phần cụ thể do những người nắm giữ SUI đưa ra. Người được SUI ủy quyền thì toàn bộ số token của họ sẽ bị khóa và chỉ có thể lấy khi thời gian kết thúc. Những người xác thực sẽ đồng thuận về tất cả giao dịch được thực hiện trong khoảng thời gian này.
Đặc biệt, SUI holder có thể rút token của họ và chọn một validator khác khi thời gian kết thúc.
Bỏ phiếu trên chuỗi
SUI sẽ sử dụng cơ chế bỏ phiếu trên chuỗi để quản trị và nâng cấp giao thức blockchain, đồng thời chủ sở hữu mã token SUI sẽ có cơ hội tham gia quản trị giao thức. Tại thời điểm viết bài này, nhóm SUI cho biết họ sẽ sớm có kế hoạch công bố chi tiết quản trị giao thức.
Nhược điểm của sui là gì?
Giống như bất kỳ blockchain nào, Sui có sự cân bằng về mặt kỹ thuật.
Đầu tiên, so với các blockchain truyền thống khác chỉ yêu cầu thực hiện với chỉ một giao thức đồng thuận. Đối với SUI cần hai xác chứng để có thể thực hiện một là sử dụng truyền phát nhất quán Byzantine để quản lý các giao dịch đơn giản, hai là giao thức đồng thuận để xử lý các đối tượng chia sẻ giao dịch. Do đó, các nhà phát triển SUI buộc phải duy trì một cơ sở mã nguồn lớn hơn đáng kể.
Thứ hai, SUI từ bỏ sự đồng thuận đối với số lượng lớn giao dịch để cho phép xử lý đa làn và loại bỏ tính năng chặn đầu dòng. Vì vậy người gửi chỉ có thể gửi một giao dịch tại một thời điểm.
Thứ ba, Move là ngôn ngữ lập trình mới được thiết kế riêng của SUI. Cho nên hiện tại có rất ít nhà phát triển Move có thể giúp cải thiện và củng cố hệ sinh thái Sui.
Tuy nhiên, nếu Sui trở nên phổ biến hơn, tất cả những thách thức trên có thể sẽ được giải quyết. Còn bây giờ chúng ta sẽ mong đợi hiệu suất và lợi ích dễ sử dụng của blockchain sẽ vượt trội hơn sự phức tạp của nó.
Liệu Sui có thể là người thay đổi cuộc chơi không? Tôi có nên đầu tư vào nó không?

Sui vẫn đang trong quá trình phát triển và chưa phát huy hết tiềm năng. Vì blockchain SUI còn mới và vẫn chưa thu hút được số lượng lớn người dùng.
Và nếu SUI muốn vượt các cây cổ thụ trong ngành, SUI phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các giao thức blockchain lớn khác như Ethereum, Solana và Flow.
SoWork và Lucky Kat Studios là những công ty nổi bật nhất và được biết đến là nơi cung cấp năng lượng cho tương đối ít dự án cho đến nay.
Sowork
SoWork là một công ty khởi nghiệp coworking ảo nhằm mục đích xây dựng một tập hợp các nơi làm việc. Công ty đã chọn SUI làm nền tảng blockchain cơ bản của mình để cung cấp cho khách hàng với khả năng khai thác nhanh chóng và tiết kiệm chi phí đối với các NFT có thể thay đổi cấu hình.
SoWork có kế hoạch giới thiệu hai tính năng cho Sui:
NFT giải thưởng dành cho nhân viên: cho phép các công ty cung cấp NFT cho nhân viên của họ dựa trên các thông số tùy chỉnh trước mới có thể mở khóa. Các phần thưởng NFT này có thể dựa trên hiệu suất, dựa trên giá trị hoặc theo sự kiện. Nhân viên có thể giới thiệu NFT cho nhau để tạo điều kiện cho việc xây dựng đội nhóm.
NFT Minting thông qua Mapmaker giúp các nhà phát triển tạo NFT tùy chỉnh, có thể thay đổi kích thước (chẳng hạn như quần áo và đồ nội thất) và chuyển chúng sang metaverse.
Lucky Kat Studios
Có trụ sở tại Hà Lan, Lucky Kat Studios chuyên tạo ra các trò chơi di động thú vị và đầy thử thách. Công ty đã chọn chuỗi khối SUI để làm nền cung cấp cho dự án trò chơi PanzerDogs NFT với các tính năng cao cấp hơn.
Công ty đã chọn Sui vì họ tin rằng mô hình lập trình blockchain của họ hoàn toàn phù hợp cho các trò chơi phi tập trung và cho phép thao tác trơn tru các tài sản trong trò chơi.
Thiết kế của SUI tính năng nổi bật là lưu trữ dữ liệu trên chuỗi. Điều này có nghĩa là các tùy chỉnh và nâng cấp trong trò chơi sẽ chuyển trực tiếp vào chuỗi SUI. Do đó, các tính năng này làm cho Sui trở thành chuỗi hoàn hảo để củng cố các trò chơi như PanzerDogs, nơi NFT và lối chơi được kết hợp chặt chẽ với nhau.
Kết luận
Chuỗi khối Sui rất hứa hẹn về các tính năng kỹ thuật, cách tiếp cận phát triển và nguyện vọng của nó dường như được nhiều nhà đầu tư blockchain chấp nhận. Nhưng Sui phải tiếp tục cải thiện hệ sinh thái của mình để có thể chịu được sự cạnh tranh gay gắt từ các blockchain khác và được áp dụng rộng rãi hơn.
mkaykhoi